Owa African Union awadde amagezi ku mizannyo

DENNIS Kibiye, mukungu mu kibiina ekigatta amawanga ga Afrika (African Union) atuula ku kitebe kyakyo ekikulu mu Addis Ababa ekya Ethiopia. Ye kapiteeni wa ttiimu y'abakungu ey'obuvanjuba bwa Afrika eyeetegekera World Cup y'abakungu (Diplomats World Cup' mu Addis Ababa. Bukedde yamutuukiridde n'ayogera ku ngeri Uganda gy'eyinza okukwatamu emizannyo ne gituuka ku ddaala ly'ensi yonna;

Kibiye (wakati akutte giravusi) mu ttiimu ya East Africa Diplomats.
By Musasi Waffe
Journalists @New Vision
#African Union #Dennis Kibiye

Dennis Kibiye y'ani?

Nzaalibwa Flora Nakibuuka ne Lt. Fredrick Mulwanyi e Tindalu mu disitulikiti y'e Iganga. Ndi omu ku bakugu era abawi b'amagezi abakulu ku bya tekinologiya ku kitebe kya African Union mu Addis Ababa. Nnina diguli bbiri (Master’s degree in Information Systems) n'endala mu 'Computer Science'. Ndi mufumbo n'abaana 3. Njagala nnyo emizannyo era Arsenal kwe nfiira naye ssita eyandya obwongo ye Oliver Kahn, omu ku Bagirimaani abakyasinze okukwata ggoolo mu nsi yonna.

Omukugu mu bya tekinologiya ayagala atya emizannyo!

Akalandira kange mu mizannyo kaviira ddala mu masomero; Namilyango Junior Boys (P1-P7), Namilyango College (S1-S6) ne Makerere University. Nali mu ttiimu zaago ez'omupiira.

Kibiye

Kibiye

Obunene bwo mu African Union, bannabyamizannyo babwenyumiririzaamu ki?

Nga 'Diplomaati', nnyamba nnyo ttiimu za Uganda mu nsonga nnyingi n'okusingira ddala bannabyamizannyo ababeera bayitidde mu Addis Ababa. Bingi bye baba tebamanyi ne ofiisi oba abantu abalina okubakolera ku nsonga zaabwe mbabatuusaako.

Ethiopia ya maanyi nnyo mu mizannyo naddala emisinde emiwanvu. Kiki ennyo ky'esinga Uganda kye tulina okugikoppako?

Wano abaddusi nga Haile Gebrselassie, Kenenisa Bekele, Derartu Tulu, ne Meseret Defar balinga bakabaka. Ekifuula abaddusi ba wano ab'enjawulo mulimu; okunyiikirira okutendekebwa mu nsozi empanvu ennyo n'ebibira sso si ku nguudo ekibawa obukugu bw'okuddukira mu bitundu awali okisigyeni omutono, n'obutafuna nnyo buvune ng'abaffe abaddukira mu bifo eby'olukale. Ekirala, baddukira wamu ne bayambagana nga baluubirira kimu kumaamira nsi yonna n'okuggya famire zaabwe mu bwavu kuba baazuula emisinde gigaggawaza.

Uganda nayo ekisobola nga yeeyambisa ebitundu ebigulumivu nga Bukwo ne Kween.

Lwaki tobigamba abaddukanya emizannyo gya Uganda?

Emirimu emingi gye gisinga okunnemesa mpozzi n'obuzibu bw'okufuna abantu bennyini abakwatibwako. Bwe baba bantegedde mbasaba bannoonyeeko tusalire wamu amagezi g'okutunda n'okukulaakulanya emizannyo gyaffe.

Ebibiina by'emizannyo mu Uganda bikaaba ssente nti Gavumenti eziwa buswazzi. Kiri kitya mu mawanga amalala?

Bajeti ya National Council of Sports (NCS) gye mmanyi ya buwumbi 18 ku 23 ate mpulira nti yeekuubira nnyo ku mupiira (FUFA). Amawanga amalala nga Kenya gakutte amakubo malala okugeza; gattaddewo ensawo ez'enjawulo ezidduukirira emizannyo (Sports, Arts & Social Development Fund) era mu 2021 yafuna obuwumbi 30.3 eza Kenya (eza Uganda akawumbi 1.09). Bungereza, Australia, Bufalansa ne Denmark go ensimbi gasinga kuziyiwa mu mizannyo egigawangulira emidaali.

Kibiye

Kibiye

Kati abagiddukanya mu Uganda bakole ki?

Bagaziye amakubo agavaamu ensimbi nga bassaawo ebintu ebisikiriza abantu ne kkampuni ez'obwannannyini okujja mu mizannyo, okubeera abeerufu mu mpuliziganya n'enkwata ya ssente, okulongoosa amateeka agafuga emizannyo, okusomesa abatendesi n'abakulembeze b'emizannyo, okuvujjirira emizannyo, n'okuyigira ku babasinga.

Bannayuganda bangi abazannyira mu liigi ya Ethiopia. Ofuna omukisa okubalaba?

Mbalaba nnyo okugeza Charles Lukwago owa Hawassa City FC.

Aba Ethiopia baboogeraki ki?

Bannamupiira mu Ethiopia bakakasa nti abagwira omuli ne Bannayuganda bongedde kinene ku kuvuganya mu liigi yaabwe naye beebuuza oba ddala ebitone byabwe awaka byeyongerako oba abagwira tebanyuunyunta ssente zaabwe kuba basasulwa nnyo okusinga abaana baabwe!

Wazannyidde ttiimu y'abazadde ba Prostat Academy ng'ettunka n'abatendesi e Tanzania. Akakwate kava wa? Ofuna ddi obudde bwa dduyiro n'okutendekebwa?

Nnina abaana 3 mu Prostat Academy; Denise, Demison ne Denisa Kibiye. Abakungu bonna balina ekizibu ky'obudde bwa dduyiro olw'emirimu egibamalawo naye ebintu ebikuyamba olina okubiremerako. Badipulomati tufuba okufissaawo akadde okudduka, okuvuga obugaali, okuwuga, n'okukola dduyiro okuba abalamu. Nnina ennaku 2 ez'omupiira ate buli lunaku nteekwa okukola dduyiro.