Engeri obulwadde bwa Nabbuguma gye buyinza okulemesa embizzi yo okuwaka

NABBUGUMA bumu ku bulwadde obutawaanya abalunzi b’embizzi ne buziremesa okuwaka n’okuzaala olwo omulunzi n’afiirwa.

Engeri obulwadde bwa Nabbuguma gye buyinza okulemesa embizzi yo okuwaka
By Sharon Nabasirye ne Herbert Musoke
Journalists @New Vision
#Emboozi #Nabbuguma #Mbizzi #Bulwadde #Kulunda

Nabbuguma bumu ku bulwadde obutawaanya abalunzi b’embizzi ne buziremesa okuwaka n’okuzaala olwo omulunzi n’afiirwa.

Dr. Emma Naluyima omuwanguzi w’empaka z’Omulimi Asinga 2014 ne Dr. Esther Nakajubi okuva mu kitongole kya National Animal Genetics Resources Center and Data Bank, baabadde basomesa abalunzi b’embizzi mu musomo ogwategekeddwa mu mwoleso gwa Harvest Money Expo mu kisaawe e Kololo.

Dr. Nakajubi Omu Ku Baasomesezza Mu Musomo Gwa Harvest Money.

Dr. Nakajubi Omu Ku Baasomesezza Mu Musomo Gwa Harvest Money.

Dr. Naluyima agamba nti, nabbuguma bulwadde obuvaako embizzi okuvaamu embuto kyokka nga butambuzibwa okuva ku nkazi emu okudda ku ndala okuyita mu nnume. Annyonnyola nti, obulwadde buno bwangu bwa kwewala ssinga omulunzi omanya ekituufu eky’okukola okubwetangira.

“Embizzi enkazi, etandikaokusala omulunzi ogusooka ku myezi etaano ng’omusalo gutwala ennaku 21. Wano togiwa nnume okutuusa ng’ewezezza emyezi musanvu,” Dr. Naluyima bw’agamba.

Awa abalunzi amagezi nti, bw’obeera tonnawakisa mbizzi yo, kikulu okusooka okugigema obulwadde bwa nabbuguma wiiki bbiri nga tonnagiwa nnume era ogiddemu ng’embuzaayo wiiki bbiri okuzaala era mu kiseera ky’ekimu ogigeme n’ekiddukano.

Dr. Nakajubi alabula abalunzi nti, singa weerabira okugema embizzi obulwadde buno nga tennaba kuwaka, bw’ogigema ng’emaze okuwaka kisobola ate okugiviirako okusowola (okuvaamu eggwako).

 

Mu ngeri y’emu abakubirizza okubeera abayonjo kuba n’amazzi embizzi ge zinywa gasobola okuzireetera nabbuguma ssinga gaba macaafu nga galimu n’enkonge.

“Bw’obeera olunda nga bizinensi, kakasa nti, embizzi zo oziriisa bulungi ng’emmere erimu ebirungo byonna bye zeetaaga okukula obulungi ate bw’ewaka olina okwongeramu kuba ebeera eriira n’abaana mu lubuto.

Mu mmere era ssaamu ekirungo ekikwata n’ekikendeeza obulabe bw’obutwa”, bw’agamba. Abalabudde ku kussa embizzi eziri amawako mu kisenge kimu kuba kiyinza okuziviirako okulwanagana ne zivaamu amawako. Noolwekyo wandibadde ozaawula.